Lightproducten: wel of niet?

Van veel producten is een light variant in het schap van de supermarkt te vinden. Wat betekent ‘light’ nou precies en is het slim om hiervoor te kiezen of niet?
 

Wat is light?

Wanneer ‘light’ op een product staat, bevat het product óf minimaal 30% minder calorieën (energie) óf minimaal 30% minder suiker óf minimaal 30% minder vet dan het ‘gewone’ product. Op de verpakking van het product moet aangegeven staan of ‘light’ betrekking heeft op energie, suiker of vet. 
 

Welke producten zijn verkrijgbaar in een light variant?

Frisdrank, sap, limonadesiroop, melkproducten, yoghurt, (room)kaas, smeer- en bereidingsvetten, crème fraîche, slagroom, appelmoes, rookworst, pindakaas, jam, zuivelspread, chips, koek, snoep, sauzen. Wat niet eigenlijk?
 

Wanneer zijn lightproducten ontstaan en waarom?

De eerste light frisdrank werd al in de jaren 50 ontwikkeld. Deze was in eerste instantie bedoeld voor mensen met diabetes. De suiker werd vervangen door een suikervervanger, zodat het suikergehalte in het bloed niet steeg.  In de jaren 80 werd met de ontwikkeling van andere lightproducten gestart. Deze werden in het leven geroepen vanwege een stijgend percentage van mensen met overgewicht en de aanname dat vet de boosdoener was voor overgewicht en hart- en vaatziekten. Inmiddels is de wetenschap erachter dat suikers schadelijker zijn dan vet.
 

Voedingswaarde lightproducten

Eén van de manieren om ervoor te zorgen dat een product minder calorieën gaat bevatten, is door er vetten uit te halen. Hier moet echter wel iets voor in de plaats komen en vaak zijn dat koolhydraten (suikers). Een product bevat dan minder calorieën omdat vetten 9 kcal per gram bevatten en koolhydraten ‘maar’ 4. In het overzicht hieronder staan de voedingswaarden van reguliere chips en pindakaas ten opzichte van de light varianten als voorbeeld.
 

	Chips, naturel (1 schaaltje)	Light Chips, naturel (1 schaaltje)	Pindakaas (voor 1 boterham)	Light Pindakaas (voor 1 boterham)
Energie	216 kcal	196 kcal	132 kcal	115 kcal
Vetten	13,4 gram	8,8 gram	11,4 gram	8,2 gram
Verzadigde vetten	2,4 gram	1,6 gram	2,0 gram	1,4 gram
Koolhydraten	20,5 gram	25,4 gram	2,0 gram	6,0 gram
Eiwitten	2,6 gram	2,9 gram	4,5 gram	3,6 gram

 
Zowel bij de chips als bij de pindakaas, zitten er minder vetten maar meer koolhydraten in de light variant. De light pindakaas bevat zelfs drie keer zoveel koolhydraten dan ‘gewone’ pindakaas. De gezonde vetten uit de reguliere pindakaas worden vervangen door suikers om ervoor te zorgen dat er genoeg smaak aan het lightproduct zit. Geen gezond alternatief dus!
 

Zoetstoffen

In light frisdranken worden de koolhydraten (suikers) niet door andere voedingsstoffen vervangen, maar door zoetstoffen. Deze zoetstoffen bevatten geen calorieën. Doordat de light frisdrank helemaal geen voedingsstoffen bevat, levert het ook helemaal geen calorieën. Dit lijkt positief, maar aan de andere kant houd je je lichaam voor de gek. Er is nog veel onbekend over de werking van zoetstoffen, maar er wordt aangenomen dat de zoete smaak van zoetstof door je hersenen wordt herkend als suiker. Je lichaam krijgt geen energie binnen, terwijl dit bij suiker wel gebeurt en gaat daarom om energie vragen. Dit kan ervoor zorgen je een hongergevoel krijgt en op den duur meer gaat eten.
 

Wel of geen goede keus?

In sommige gevallen kan je voor een lightproduct kiezen. Wanneer je op je gewicht wil letten, kunnen (bepaalde) lightproducten ervoor zorgen dat je minder calorieën binnenkrijgt. Niet alle lightproducten zijn echter qua voedingswaarden beter dan de vergelijkbare ‘gewone’ producten. Het is daarom goed om het etiket van een lightproduct te vergelijken met het etiket van een vergelijkbaar product dat niet ‘light’ is. Een nadeel van lightproducten is dat je het gevoel kunt krijgen dat je er wel wat meer van kunt nemen, omdat het een ‘gezonder product’ is. Wanneer je er meer van neemt dan dat je van het reguliere product zou doen, krijg je evenveel of zelfs meer calorieën binnen.
 

Ons advies

Wij, de diëtisten van DieetPlaneet, adviseren doorgaans geen lightproducten. Maar een gezond voedingspatroon is gebaseerd op zoveel mogelijk naturel/ onbewerkte producten. Dus liever een schaaltje yoghurt met een vers stukje fruit. En frisdrank vervangen door thee en water. Pindakaas wat dunner smeren. En wat snacken betreft; geniet voluit maar doe het niet te vaak.